Kloosterdorp Aduard driedimensionaal in beeld

Het Groningse dorp Aduard heeft een geheim en het ligt begraven onder alle huizen. In de Middeleeuwen stond hier een van de grootste kloosters van Europa. Dankzij een nieuwe 3D applicatie voor de smartphone en tablet komt de rijke kloostergeschiedenis weer tot leven. De Groningse kunstenaars/vormgevers Martin Borchert, Greetje Bijleveld en Axe Kooi brengen dit lang vergeten wonder letterlijk in beeld. Zij doen dit met zeven unieke zuilen/kunstwerken, elf tekstpanelen en de nieuwste 3D-technieken. In een bijzonder en interactief samenspel brengen deze drie kunstuitingen de ruïnes van het eeuwenoude klooster weer in beeld.

Zaterdag 19 september onthullen gedeputeerde Fleur Gräper-van Koolwijk van de provincie Groningen en wethouder Fred Stol van de gemeente Zuidhorn de kunstwerken en lanceren zij de gratis 3D-app. Dit alles vindt plaats op het Kaakheem in Aduard tijdens een groots Middeleeuws dorpsfeest.

Met het virtueel tot leven brengen van het kloosterterrein in Aduard via een 3D-app heeft Aduard een landelijke primeur op het gebied van augmented reality. De 3D-app is op 19 september na de lancering gratis te downloaden. Een voorproefje is te zien via onderstaande filmtrailer.

Kloosterwandeling
In het dorp is een twee kilometer lange wandelroute uitgestippeld rond het voormalig klooster-terrein. Op deze route staan de zeven kunstwerken en elf tekstpanelen. Met een gratis 3D-app wordt er contact met de kunstwerken gemaakt waardoor het klooster digitaal tot leven komt. De bezoeker kan met zijn smartphone of tablet 3D beelden van het klooster uit de twaalfde eeuw oproepen. Hij kan zelfs ter plaatse virtueel door het kloostercomplex lopen. Een mooi startpunt voor de wandeling is het kloostermuseum St. Bernardushof, dat gevestigd is in het oudste huis van Aduard.

Digitale reconstructie
De 3D-reconstructie is gemaakt door Axe Kooi en Jakob Loer. Axe is gespecialiseerd in 3D-visualisaties. Zijn bijzondere belangstelling gaat uit naar Middeleeuwse kerkarchitectuur. Jakob Loer is inwoner van Aduard en houdt zich bezig met de geschiedenis van het dorp. Hij heeft de bouwers van de app geadviseerd over de kloostergebouwen. Van het Cisterciënzerklooster in Aduard zijn geen exacte beschrijvingen en afbeeldingen nagelaten. De informatiebronnen die de bouwers tot hun beschikking hadden, waren onder meer het verslag van een archeologische opgraving van eind jaren dertig van de vorige eeuw en de Abtenkroniek van Aduard met een beschrijving van de abdijgeschiedenis. Grondig speurwerk en logisch denkwerk hebben een reconstructie opgeleverd die de historische werkelijkheid in hoge mate benadert. De makers hebben daarom alle gebouwen waarvan zij zeker weten dat zij hebben bestaan, in de reconstructie opgenomen.

Zuilen en tekstpanelen
De 3D-zuilen zijn ontworpen door beeldend kunstenaar Martin Borchert. De tekstpanelen door grafisch ontwerper Greetje Bijleveld. In de vormgeving wordt op allerlei manieren verwezen naar de bijzondere geschiedenis van Aduard. De torenvorm van de zuilen en panelen verwijst naar de kerkarchitectuur waarin de toren naar de hemel reikt. De handgeschreven Latijnse teksten die in de aluminium panelen op de 3D-zuilen zijn geprint, zijn afkomstig uit een exemplaar van de Abtenkroniek van Aduard. De Middeleeuwse, met bladgoud bedekte letters in de windvanen bovenop de 3D-zuilen en de M op het kloostermuseum zijn de beginletters van de getijdengebeden. De rode kleur op de tekstpanelen en van het cortenstaal van de 3D-zuilen verwijst naar de kleur van de bakstenen waaruit het klooster was opgetrokken. De vorm van de tekstpanelen doet denken aan Middeleeuwse banieren. Het logo van de kloosterwandeling heeft de vijfhoekige vorm van de kloosterplattegrond en doet denken aan een Middeleeuws wapenschild.

Groots dorpsfeest
Aduarder ondernemers, inwoners, verenigingen en het kloostermuseum willen Aduard als kloosterdorp op de kaart zetten. Zaterdag 19 september organiseren ze daarom samen een dorpsfeest en een kloostertocht van Groningen naar Aduard (13 km) in Middeleeuwse sferen. Het dorpsplein in Aduard wordt omgetoverd tot een sfeervolle openlucht herberg met zo’n 25 klooster- en streekproducten, muziek en kinderactiviteiten.

Kloostertocht Groningen-Aduard
De kloostertocht Groningen-Aduard met zang, muziek en theater onderweg volgt een oude route, die de monniken vroeger liepen. De tocht vormt de proloog van de Tocht om de Noord (op 25 en 26 september) en wordt georganiseerd door de Wandelstichting Aduard. Er is ruimte voor maximaal 200 deelnemers. Inschrijven kan tot en met 12 september via https://inschrijven.nl/ of http://kloostermuseumaduard.nl/nieuws.

Kloosterdorp Aduard
Aduard ligt zo’n 10 kilometer ten westen van de stad Groningen en aan de rand van het Nationaal landschap Middag-Humsterland. Dit is een van de oudste cultuurlandschappen van Europa. De Abdij van Aduard is van grote invloed geweest op haar omgeving. Het spoor van de monniken is tot in de wijde omtrek van het dorp terug te vinden in het landschap. Naast de levendige handel in kloostermoppen (bakstenen) en de ingenieuze waterwerken, was het klooster ook op intellectueel gebied toonaangevend. Het trok geleerden als Wessel Gansfort en Rudolf Agricola aan. Toen het klooster rond 1580 in verval raakte, richten zij enige tijd later de Rijksuniversiteit in Groningen op. Aduard telt nu ongeveer 2000 inwoners.

Project
Het project het Nieuwe Wonder van Aduard is een initiatief van de gemeente Zuidhorn en is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van de Regio Groningen-Assen, provincie Groningen en het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (ELFPO). Het project draagt bij aan een versterking van de toeristisch recreatieve structuur van het dorp. Het klooster biedt voldoende mogelijkheden om meer bezoekers naar Aduard te trekken. Dit vertaalt zich in een sociaal-economische impuls voor het dorp.