Op de Foto: de asteronomische lente is nu ook echt begonnen, mooie opklaringen in de ochtend omgeving Zuidhorn 21 maart 2015.
Weerspreuk: Een droge maart is goud waard, als het in april maar regenen wil.
Zon op: Zaterdag: 6.42 uur, onder: 18.51 uur. De dagen beginnen al flink te lengen, dagelijks 2 minuten aan de "voorkant" en de "achterkant" erbij.
Opgesteld op 22 maart 2015: De zondag eerst bewolking maar spoedig vrij zonnig en later uitgesproken zonnig met diep blauwe luchten. Het werd 8.2 C na minimum van 2.4 C. De zon scheen 8.3 uur totaal deze maand al ruim 106 uur in Zuidhorn. Een zeer fraaie dag.
Komende nacht is op sluierbewolking na helder. Later ontstaat mogelijk een enkele mistbank. Het kwik zakt enkele graden onder het vriespunt, alleen langs de kust blijft de temperatuur net boven nul. De wind is zwak en draait naar zuidoost tot zuid.
Maandag overdag lossen eventuele mistbanken snel op en zijn er zonnige perioden. In de loop van de ochtend ontstaan er stapelwolken. De temperatuur loopt op naar ongeveer 10 graden. De wind draait naar zuidwest, is zwak tot matig.
De verdere verwachtingen geven vrij koel weer voor de tijd van het jaar.Veel bewolking ook wat zon met soms regen of enkele buien. Het wordt tussen de 7 en 10 graden overdag en dat is iets onder normaal voor eind maart..
Zonsverduistering vrijdag 20 maart 2015
Haal de eclipsbrilletjes maar tevoorschijn, want de gedeeltelijke zonsverduistering zal morgen in een aanzienlijk deel van het land te zien zijn. Hoewel er wolkenvelden vanaf de Noordzee binnentrekken, lijkt de zuidoostelijke helft van het land daarvan gevrijwaard te blijven. Ofwel, in met name Brabant, Gelderland en Limburg, maar ook delen van Zeeland, Utrecht en Overijssel is de eclips tussen 9:30 uur en 11:48 uur waarschijnlijk goed te zien.
De maan schuift morgen vanaf de aarde gezien precies voor de zon langs. Vanuit Nederland gezien is de gedeeltelijke zonsverduistering echter niet maximaal. Tijdens het hoogtepunt om 10:37 uur ruim 80% van de zon achter de maan verdwijnen. Op de Deense Faeröer eilanden en op Spitsbergen is de eclips volledig en daar wordt het dan ook 2 minuten helemaal donker.
Donker
Tijdelijk minder dan 20% zonlicht gaan we zowel onder de bewolking in vooral het noorden, als onder een onbewolkte hemel merken. Daar waar het bewolkt is, wordt het vrij duister en zal het een beetje als nacht gaan aandoen. Pikdonker wordt het er echter niet. Op de heldere plaatsen wordt het een aantal minuten een beetje schemerig, alsof er tijdelijk wat dikke bewolking overtrekt. Tijdens vorige (gedeeltelijke) zonsverduisteringen reageerden sommige dieren wel heel duidelijk op het tijdelijk verminderde licht. Veel vogels stopten met zingen en de kippen gingen ‘vroegtijdig’ op stok.
Kouder
Hoewel de zon slechts tijdelijk wordt afgeschermd, merken we dat wel degelijk aan de temperatuur. In de korte tijd dat de zonsverduistering duurt, kan de temperatuur onder heldere omstandigheden gemakkelijk een paar graden dalen. Dichter bij het aardoppervlak, ofwel op gras- of klomphoogte, kan het onder de juiste omstandigheden zelfs tot 6 graden kouder worden. Onder een wolkendek zal het verschil een stuk minder groot zijn.
Veilig kijken
De zonsverduistering is met het blote oog te zien, maar kijk nooit rechtstreeks en onbeschermd naar het verblindend felle zonlicht. Zelfs al is de zon grotendeels verduisterd, dan nog kan het netvlies van je ogen verbranden. Dit kan resulteren in grote en blijvende schade (blindheid) aan de ogen. Het verraderlijke is dat dit niet gevoeld wordt, want het netvlies bezit namelijk geen pijngevoelige zenuwen. Dus wil je het spektakel zien, gebruik dan een (goede) eclipsbril of een lasbril met minimaal factor 14.
Kijk, zoals eerder deze week in deze rubriek beschreven, vooral niet door een zonnebril, filmrolletje, röntgenfoto’s, een dvd of cd. Dit soort ‘filters’ filteren misschien wel het zichtbare licht, maar niet de schadelijke onzichtbare (infrarode en ultraviolette) straling. Je ogen zijn dan niet beschermd tegen het zonlicht en lopen dus risico op onherstelbare schade. Kijk ook absoluut niet door een verrekijker naar de zon.
Gewoon naar buiten
Tijdens deze bijzondere gebeurtenis is het overigens niet gevaarlijk om naar buiten te gaan. Probeer op dat moment alleen het kijken naar de zon te vermijden. Belangrijk is dat kinderen dat ook weten.
Volgende in 2026.
De laatste keer dat we in Nederland een gedeeltelijke zonsverduistering van dit formaat konden zien, was in augustus 1999. De temperatuur daalde toen tijdelijk 3 tot 5 graden onder wisselend bewolkte omstandigheden. De volgende keer dat we in ons land een vergelijkbare eclips kunnen meemaken is in het jaar 2026. Bron: MeteoGroup.
Een beetje zon is gezond
Een beetje zon is gezond en in deze tijd van het jaar is de schadelijke werking van de zon (UV-straling) beperkt. De UV-index is in deze tijd van het jaar 2. Onder invloed van zonlicht dat door de huid wordt opgenomen wordt in ons lichaam vitamine D aangemaakt. Vitamine D zorgt onder andere voor sterke botten en is belangrijk voor ons immuunsysteem. Het zonlicht dat via onze ogen wordt opgevangen, regelt de balans tussen melatonine en serotonine. Deze hormonen zijn onder andere verantwoordelijk zijn voor ons bioritme en onze stemming.
zonnige groet,
Gerard Kiewiet
