Afgelopen maandag 14 september 2015 stond de zondagopenstelling van winkels in de gemeente Zuidhorn op de agenda. De bijdrage van de fractie van de VVD was daarbij als volgt.
“Ik ben een fan van Star Trek en met name van Star Trek The Next Generation. En daar gaat het hier vanavond over. The next generation. Wij leven niet in een tijdperk van veranderingen, maar leven in een veranderd tijdperk. Alleen beseffen wij dat nog niet.
Op 23 juni dit jaar heeft de fractie van de VVD een informatieve avond gehouden met als titel “het nieuwe winkelen”. De door ons ingehuurde twee retail-specialisten waren duidelijk, het consumentengedrag is duidelijk veranderd. Er wordt meer op het internet gezocht én gekocht. Ondernemers met een winkel moeten meer innoveren om te kunnen overleven. Een verruiming van de openingstijden is daarbij een pure noodzaak. Dat de winkeliers nu vragen om ook op de zondagen open te mogen zijn, is dan ook niet vreemd. Zij moeten het consumentengedrag volgen willen zij kunnen overleven.
Omdat in de buurgemeenten de winkels wel op zondag open mogen zijn, lopen onze winkeliers een stuk omzet mis. Onze inwoners gaan dus in Groningen of Leek hun boodschappen doen.
Zo heeft een winkelier in één van onze grotere dorpen bij ons aangegeven dat hij sinds de zondagopening van een supermarkt te Groningen, fors omzetverlies lijdt. Hij wil daarom ook op zondag open. Anders moet hij de supermarkt noodgedwongen sluiten en verliest het dorp de laatste supermarkt.
In mindere mate geldt dat ook voor de andere supermarkten. Een AH, Poisz, Aldi, Jumbo en Lidl , maar ook Blokker en Kruidvat, kijken ook naar de omzetten in hun filialen. Bij tegenvallende verkopen zullen zij op een gegeven moment de deuren sluiten. Daarmee wordt de leefbaarheid in onze gemeente ernstig bedreigd en verliest Zuidhorn zijn regionale functie.
We leven inderdaad al in een veranderd tijdperk.
Uit de discussie tijdens de inspraakavond en uit de enquête zijn vele argumenten voor en tegen te halen. Wij gaan deze niet herhalen. Wel vinden wij het bijzonder dan inwoners stellen dat een zondagopening voor de winkeliers niet uit kan, terwijl de winkeliers zelf stellen dat dit wel financieel uit kan. Opmerkelijk, maar Nederland kent tijdens de voetbal EK en WK ook miljoenen bondscoaches met elk hun eigen mening. Wij laten de berekeningen of een zondagopenstelling financieel uit kan dan ook graag aan de winkeliers. Het is ten slotte hun vak, niet de onze.
Ten behoeve van de discussie in de gemeenteraad hebben wij een enquête gehouden. Nu kan je van alles over de enquête vinden, maar één ding is zeker, er is sprake van een hoge respons. De enquête geeft aan dat 57% van de respondenten tegen de zondagopenstelling is. Opmerkelijk daarbij is dat dit vooral de ouderen betreft. De jongeren zijn overwegend voor.
Daarnaast is er een petitie voor de zondagopenstelling aan de gemeenteraad verstrekt, met 1633 handtekeningen van inwoners die voor de zondagopenstelling zijn.
Wanneer je deze twee zaken naast elkaar zet, dan is er sprake van het feit dat er meer voorstemmers dan tegenstemmers zijn. 1633 stemmen voor en 1365 stemmers tegen.
Kortom, onze inwoners zijn in meerderheid voor de zondagopenstelling.
En hoe denkt de VVD dan over de zondagsrust?
Wij vinden dat een rustdag een groot goed is. Traditioneel is dat de zondag. Maar ook hierin leven wij in een veranderd tijdperk. De mensen kiezen steeds meer hun eigen momenten van rust. Individueel of in een collectief. De VVD wenst die individuele ruimte te eerbiedigen en vindt het principieel onjuist dat de gemeente de keuze aan de inwoners als het ware oplegt.
De collectieve zondagsrust is al wat vreemd in deze tijd.
Ik kan zondags wel een portie friet, hamburgers en bamischijven bij de snackbar kopen, maar een krop sla en een pond gehakt niet omdat de groenteboer en slager op zondag gesloten moeten zijn.
Ik kan zondags wel een video huren, maar geen goed boek kopen omdat de boekwinkel op zondag gesloten moet zijn.
Ik kan zondags wel eten in diverse restaurants, maar als ik zelf wil koken kan ik bij de supermarkt niks halen.
Ik kan zondags naar de kroeg om een biertje te pakken, maar ik kan niet een fles verse sinaasappelsap kopen omdat de supermarkt niet open mag.
Hoe vreemd kan het zijn?
Daarnaast wordt voorgesteld om de winkeliers toe te staan om alleen op de zondagmiddag open te zijn. Daarmee wordt in ieder geval de zondagsrust voor een groot deel gerespecteerd.
Kortom, naast het feit dat onze inwoners in meerderheid voor zijn, is ook vanwege de economische noodzaak en behoud van leefbaarheid de zondagopenstelling tussen 12.00 uur en 17.00 uur gewenst.
Verder wil de VVD opmerken dat een besluit tot zondagopenstelling natuurlijk niet voor de eeuwigheid is. Laten wij dit gewoon voor een bepaalde periode proberen, om te zien of zondagopenstelling al dan niet negatief werkt op de leefbaarheid en zondagsrust. Als gemeenteraad kunnen wij dan altijd de verordening aanpassen. “
In de 2e termijn was er volop debat, maar geen fractie wilde wijken van hun reeds ingenomen standpunten. Op de vraag of het CDA een ander standpunt zou hebben ingenomen indien de uitslag van de enquête een meerderheid aan voorstanders voor de zondagopenstelling had laten zien, antwoordde dhr. Star dat zo'n uitslag wel degelijk het standpunt van het CDA beïnvloed zou hebben. Welnu, op mijn opmerking dat er wel degelijk sprake is van een meerderheid aan voorstanders voor de zondagopenstelling en dat dan het CDA eigenlijk voor zou moeten zijn, liet hem onberoerd. Daarmee komt de opmerking van de PvdA dat de coalitie zo wie zo op voorhand niet bereid was om zondagopenstelling mogelijk te maken, wel heel dicht bij de waarheid. Door deze opstelling zijn de economische perspectieven voor onze gemeente door deze college beduidend slechter gemaakt. We moeten het hier maar mee doen.
René Westerhoff-Dijkinga