Nederland is de economische recessie nog niet te boven. Gelukkig kunnen we hier en daar zien dat er weer lichtpuntjes zijn. Weliswaar broos, maar ze zijn er. De woningmarkt heeft haar dieptepunt bereikt en de export stijgt weer. Dit betekent helaas nog niet dat Nederland de recessie te boven is, maar de wereld achter de cijfers wordt weer wat positiever.
De voor ons liggende begroting 2014 straalt dan ook voorzichtigheid uit en die is terecht.
In dezen zijn we dan ook sterk afhankelijk van wat Den Haag ons brengt.
Recentelijk hebben we landelijk kunnen constateren dat er politieke stabiliteit is gekomen. Ook dit is waarschijnlijk een goed voorteken om gezamenlijk op lokaal niveau de landelijke problemen aan te pakken.
We zien dat dit College er in is geslaagd voor het jaar 2014 met een sluitende begroting te komen. Incidentele meevallers liggen hieraan weliswaar aan ten grondslag, maar het is een hele toer om een begroting te realiseren. Daarvoor de complimenten aan het college en onze medewerkers.
De begroting geeft per programma aan wat het beleid in 2014 zal zijn en welke middelen wij daar aan gaan besteden.
Mede op initiatief van de VVD zijn er kengetallen in de begroting opgenomen. De leesbaarheid van de begroting is daarmee duidelijk toegenomen.
De VVD kan grotendeels instemmen met het beleid, al zou de VVD hier en daar de zaken anders hebben gedaan. Zaken zoals de Regionale Uitvoeringsdienst, Regiovisie en regionalisering Brandweer/veiligheidsregio; daar heeft de VVD in de vorige vergaderingen al de verschillen aangegeven. Samenwerking is prima, maar van kostenneutraliteit is absoluut geen sprake. Dát is volgens de VVD een aspect waarop het college veel meer moet inzetten.
De VVD kan instemmen met de beoordelingen zoals in de staat H Interbestuurlijke toezicht zijn aangegeven. Wel is de VVD van mening dat de beoordeling van de financiële situatie snel naar ‘goed’ moet.
Zo vinden wij het programma Economische zaken nog steeds te mager. De VVD staat al jaren voor een actief lokaal werkgelegenheidsbeleid. Het ziet er naar uit dat het college eindelijk gehoor geeft aan onze wensen en ideeën. Het college heeft aangegeven de raad in december te informeren. Hopelijk komt het college ook met concrete voorstellen om de werkgelegenheid en lokale economie daadwerkelijk te stimuleren.
De VVD heeft in het verleden en in de begrotingskrant al enkele voorstellen gedaan. Wij denken aan actieve begeleiding bij bedrijfsopvolging.
Ook het vormen van een zzp-fonds zien wij graag gerealiseerd. En hoe staat het met het instellen van de ondernemersfonds? Komt het college met voorstellen om alle winkeliers en uitbaters van horeca mee te laten betalen aan zo’n fonds? Naar onze waarnemingen denken enkele belangenverenigingen dat dit fonds op 1 januari 2014 wordt ingesteld. Wij hopen dat het college dit niet gaat “verstoppen” in de OZB-verordening 2014.
Wat het programma onderwijs betreft, is de VVD van mening dat we als gemeente nu op de goede weg zijn. Tenminste, als het regionaal Integraal Huisvestingsplan een duidelijke invulling gaat krijgt. Daarbij wil de VVD er nogmaals op wijzen dat de gemeenteraad ten aanzien van kwaliteit van onderwijs voorzichtig te werk moet gaan en een gepaste afstand hoort te houden. Het zijn immers de schoolbesturen die voor het onderwijs zorgen. Wel zien wij graag dat de gemeenteraad uitgebreid geïnformeerd zal worden over hoe de schoolbesturen de instandhouding van het primair onderwijs handen en voeten gaan geven.
De begroting van de gemeente zal de komende jaren vooral het sociaal domein gaan beslaan. Hier is sprake van gevolgen voor de wereld achter de cijfers, dus vraagt de VVD hiervoor heel veel aandacht.
In 2014 zal veel aandacht uitgaan naar de transities (Jeugdzorg, WMO, AWBZ, Participatiewet). De financiële gevolgen zijn nog onbekend. Medewerkers van Zuidhorn hebben al veel voorbereid en zullen ongetwijfeld nog voor nieuwe dilemma’s en vraagstukken worden geplaatst. De VVD heeft alle vertrouwen in de kundigheid van onze ambtenaren om tot goede transitie te komen.
Het grote verschil tussen dit college en de VVD zit in het financieel beleid.
Het college van de gemeente Zuidhorn biedt de raad een begroting 2014 aan, onder het motto “stabiliteit in onzekere tijden”.
Het college noemt drie begrippen die de VVD boeien:
• Een sluitende begroting,
• stabiliteit en
• onzekere tijden
Het college presenteert een sluitende begroting. Dat klopt, maar het college doet dat door
• een greep in de kas te doen (inzet van de algemene reserve),
• niet ingevulde bezuinigingen (taakstellende bezuinigingen) en
• forse structurele verhoging van de OZB met 5% per jaar.
Uit de reserve wordt € 635.000 geplunderd, de inwoners gaan uiteindelijk € 953.000 meer OZB betalen en er moet € 600.000 aan bezuinigingen nog worden ingevuld.
2013 2017
Baten OZB gebruikers € 892.000 € 1.087.000
Baten OZB eigenaren € 3.456.000 € 4.214.000
€ 4.348.000 € 5.301.000
toename 2017 t.o.v. 2013 € 953.000
De VVD erkent dat de financiën van de gemeente onder druk staan. De VVD wil een sluitende (meerjaren)begroting waarin structurele uitgaven met structurele inkomsten worden gedekt. Wat het college nu doet staat daar haaks op en is alles behalve wat de VVD stabiel noemt.
Neem nu de greep uit de algemene reserve. Het college vindt dit verantwoord. De VVD staat daar anders in. Er kan slechts eenmalig en in beperkte mate geld uit de algemene reserve gehaald worden. De algemene reserve kan je niet inzetten voor meerjarige dekking van tekorten. Daardoor komt de ondergrens van de algemene reserve in zicht. Een ondergrens wat we nauwlettend in de gaten moeten houden. Immers, de komende periode is de kans zeer wel aanwezig dat de gemeente de leegkomende schoolgebouwen boekhoudkundig moeten afwaarderen. Daar hebben wij een behoorlijke algemene reserve voor nodig.
De VVD staat van oudsher kritisch tegenover de OZB die door de gemeente als ‘melkkoe’ wordt gebruikt .
De OZB-toename wordt volgens het college ‘gecompenseerd’ door verlaging van de afvalstoffen- en rioolheffingen, het zou slechts om een paar euro verhoging gaan.
Als je in de cijfers duikt, dan moet je concluderen dat dit niet waar is. Per saldo ontvangt de gemeente € 846.000 meer aan de gecombineerde belastingen. Dat noemt de VVD absoluut geen 'klein bier'.
De belastingvoorstellen laten zien dat het college aan (indirecte) inkomenspolitiek doet. Immers, woningbezitters gaan fors meer belastingen betalen, terwijl huurders minder belastingen gaan betalen. De VVD vindt dit beslist niet juist en stelt voor om de OZB voor eigenaren voor 2014 veel minder te verhogen.
De werkwijze van het college laat volgens de VVD zien dat het college ‘moe en uitgestreden’ is. Het college heeft € 600.000 aan taakstellende bezuinigingen opgenomen, zonder aan te geven hoe deze bezuinigingen gerealiseerd moeten worden. Aan welke zaken geeft het college prioriteit? Het college geeft als reden de onzekere tijden. Hoopt het college dan op financiële meevallers? Als dat stabiliteit mag worden genoemd…….?
“Eerst verdienen en dan pas uitgeven” is het motto van de VVD. Dit geldt ook voor het uitvoeren van overgehevelde Rijkstaken die binnen het budget moeten worden gerealiseerd.
De VVD wil steeds kunnen beoordelen of gemeentelijke uitgaven wel zinvol en noodzakelijk zijn. Voordat nieuw budget wordt toegekend, wordt er eerst bekeken of het met bestaande middelen ook kan.
Wij zien dat in het financieel beleid van dit college niet terug. De tijd dat de politiek al de problemen met een grote zak geld kon oplossen is wat de VVD betreft al lang voorbij.
De tering naar de nering zetten, het benutten van kansen en meer eigen verantwoordelijkheid en inzet is het devies.
Een juist financieel beleid voor een evenwichtige verdeling van welvaart en welzijn over al onze inwoners.
Dat is volgens de VVD de échte wereld achter de cijfers.
De fractie van de VVD Zuidhorn,
R.J. (René) Westerhoff-Dijkinga
G. (Geertje) Dijkstra-Jacobi