Grutterskast met laatjes
Ik heb iets met grafteksten en rouwadvertenties.
Lieve lezer, haak nu niet af. Want ik ben niet van plan om hier een sombere column van te maken. Hoewel ik nu nog niet precies weet waarover ik wil schrijven en hoe deze column afloopt. Sommige schrijvers kunnen dat, las ik ergens. Tot in detail hebben ze alles uitgedacht voor de eerste letter op papier staat. Maar zo werkt het bij mij (meestal) niet.
Hoe dan? Wel, om deze column als voorbeeld te nemen…. Ik las eens bovenin een rouwadvertentie:
Wie ben je?
Ik ben die ik ben
Ik ook
Ja, jij ook.
Ik heb dus vooral iets met dergelijke spreuken. Die bewaar ik in een knipseldoos, of ik schrijf ze over. Soms blijven ze ook ergens in mijn hoofd hangen, als in een grutterskast met heel veel laatjes. Zomaar ineens – door iets wat ik meemaak of door wat ik hoor - gaat er dan zo’n laatje open. Dan zie ik ineens een samenhang.
Maar ja, dan heb ik natuurlijk nog geen column. Laat staan een begin. Hoe sleep ik de lezer mijn column binnen? Heel wonderlijk eigenlijk: met de eerste ingeving - hoe zot soms ook - begin ik. En van het een komt het ander. Gaandeweg wordt me dan duidelijk wat er in mij leeft, wat er uiteindelijk wordt geboren. En de titel? Die weet ik pas meestal na het zetten van de laatste punt.
Ik ben die ik ben. Daar dacht ik ineens weer aan tijdens een telefoongesprek. Een kennis vertelde me dat haar dochter wil scheiden, na drie jaar huwelijk. Ze begreep er niets van, want haar dochter had immers de vraag van de ambtenaar van de burgerlijke stand waarom ze voor haar partner koos, beantwoord met: ‘ik kan zo mezelf zijn bij hem.’
‘Als je jong bent, dan denk je dat je de ander nog wel kunt veranderen,’ zegt mijn kennis nu, na diverse gesprekken met haar dochter. ‘Als je ouder bent, word je daarin wat milder. Maar onvermijdelijk zet zoiets je ook aan het denken over je eigen relatie.’
Onvermijdelijk denk ik aan twee oudere vrouwen die – als ik hen mag geloven - gevangen zitten in een moeizaam huwelijk. Hun grootste probleem: hun partners zijn en denken zo anders dan zijzelf. Geregeld vangen ze bot. Eén voorbeeld: dikke ruzie omdat hij niet naar een feestje wil en zij wel. En alleen vindt zij niet gezellig, dus hij móét mee!
Ik ben die ik ben. Ik ook. Ja, jij ook.
‘Ga toch gewoon alleen,’ heb ik gezegd. ‘En zorg dat je het wél gezellig hebt. Daarvan ben je toch niet afhankelijk van je partner? Alsjeblieft, gun elkaar toch wat ruimte.....’
Piety Veenema – 16-01-2012