D66 Zuidhorn heeft kennis genomen van het voorgenomen Duurzaamheidsbeleid en is positief over de shift in het denken die heeft plaatsgevonden: van reguleren en initiëren naar faciliteren en stimuleren. Burgers en bedrijven zijn bepalend. De toonzetting is realistisch/bescheiden. Minder hoog van de toren blazend, zoals we gewend waren. Terwijl daar in het verleden bitter weinig tegenover stond.
Door: Jan Gutman
De gemeente Zuidhorn realiseert zich dat duurzaamheid staat en valt met de samenwerking met andere partijen, ze zegt ook daarmee in gesprek te zijn, maar lijkt er moeite mee te hebben een en ander vervolgens concreet te maken en ook de transparantie ontbreekt. Alleen naar het college kijken en afwachten is natuurlijk geen optie; kortom D66 Zuidhorn daagt zichzelf en de andere partijen uit zelf de hand aan de ploeg te zetten en in samenwerking met de kernen zelf initiatieven te ontplooien. D66 Zuidhorn is in gesprek met de Groninger Energie Koepel en verwacht hier binnenkort over naar buiten te kunnen treden.
De geschiedenis van de mens en de aarde nadert in ras tempo het moment waarop we meer van de aarde vragen dan zij kan leveren. Misschien is dat moment zelfs al gepasseerd. D66 Zuidhorn is van mening dat duurzamer handelen geen keuze meer is, maar inmiddels onvermijdelijk is geworden. De planeet dwingt het af met steeds heftigere waarschuwingen: grotere droogtes, stijgende zeewaterspiegel, verwoestender stormen en aardbevingen zijn zelfs helaas niet meer ver van ons bed.
De seinen staan op rood. Ook binnen de gemeente Zuidhorn.
En echt goed hebben we het de afgelopen jaren niet gedaan. Nederland scoort matig, zeer matig in Europa. Nederland heeft de matige klimaatperformance te danken aan het extreem lage aandeel duurzame energie en het relatief hoge energieverbruik. Ook de CO2-uitstoot van de industriesector is hoog. Als we dan in de nota lezen dat de duurzame ontwikkeling in de gemeente Zuidhorn op 6 indicatoren in het rood staan, dan presteren we in Zuidhorn gemiddeld. Plaats 180 van de 403 terwijl we op bepaalde duurzaamheidsthema’s hoog scoren. Dat zegt iets over de scores op de andere thema’s
D66 wil dat het aandeel duurzaam in onze energievoorziening twee keer zo snel gaat groeien. Dit kan bijvoorbeeld door het eenvoudiger maken of faciliteren van het zelf energie opwekken. Dat kan op het eigen dak of erf. En wij denken dan ook aan kleinschalige andere mogelijkheden dan zonne-energie. Het terug leveren van energie zou aantrekkelijker gemaakt moeten worden zodat investeren in eigen energie voorziening lucratiever wordt.
Voor het ontwikkelen van duurzame gemeenschappen wordt volgens de nota op onderdelen over de volle breedte samengewerkt met kennisinstellingen. D66 Zuidhorn staat hier vierkant achter maar vraagt zich wel af wat die samenwerking dan concreet inhoudt en met welke kennisinstellingen dan wel wordt samengewerkt.
Hoewel het doel van jaarlijks 159 woningen te verbeteren ( dit is bij lange na niet bereikt ) op het gebied van energiebesparing, zit hier nog enorm veel winst. Net als in het grootschaliger toepassing van zon en wind op het niveau van wijken en dorpen, daar waar mogelijk in samenwerking met agrarische ondernemers. De gemeente kan hierin volgens ons een trekkersrol hebben.
Inzake zonne-energie is sprake van een positieve ontwikkeling. We denken zelfs dat de ambitie in positieve zin mag worden bijgesteld. Er wordt verder in het beleidsplan geschreven dat er geen bestuurlijk draagvlak is voor grootschalige windenergie, het is maar waar je je als coalitie bij neerlegt.
Maar grootschalig moge het zo zijn. Kleinschalig zijn er wellicht wel mogelijkheden, zeker als de burgers van meet af aan worden betrokken bij dergelijke initiatieven en delen in de winst. Naast kleinschalige molens zijn er ook andere mogelijkheden met windturbines. Waarom kan in Groningen niet, wat in Friesland wel kan, voorbeeld: in Tzum is in 1994 een windmolen gebouwd onder regie van Dorpsbelangen; uit de inkomsten is reeds €200.000,- beschikbaar gesteld t.b.v. projecten voor het dorp, een prachtig voorbeeld van circulaire economie.
D66 heeft bij de behandeling van het Duurzaamheid Uitvoeringsprogramma 2014 een motie ingediend waarin wij de gemeente vragen de toepassing van kleinschalige windenergietoepassingen te onderzoeken. Deze motie is destijds niet in stemming gebracht omdat het in de nota, die nu voorligt, meegenomen zou worden. Wij vinden helaas hier niets van terug. Alleen de opmerking dat we vergeleken met andere gemeenten een relatief laag percentage van de totale energiebehoefte duurzaam invullen. (2,7 % tegenover 4,1% in een gemeente met een vergelijkbare omvang. ) De focus op zonne-energie zou wat ons betreft uitgebreid kunnen worden naar andere vormen van duurzame energieopwekking.
Inzake de woon- en leefomgeving, wordt een Woonvisie Westerkwartier in het vooruitzicht gesteld, waar sprake zal zijn van een duidelijk raakvlak duurzaam en energiezuinig bouwen. Ondertussen wordt nog steeds woningen gebouwd die niet energieneutraal zijn en geen energie leveren. Het verschil wordt gemaakt door burgers en bedrijven. Energiebesparing is de grootste kans in relatie tot het woningbestand van de gemeente.
Zuidhorn staat voor een forse uitdaging op het gebied van duurzaamheid. De financiële crisis heeft er in geresulteerd dat overheden minder te besteden hebben; de bezuinigingen, decentralisatie van de zorg, klimaat en milieu vragen om een andere aanpak; dat kan door in te zetten op burgerparticipatie (dorpsdemocratie) en het lokaal houden van de winsten, bv door eigen elektriciteitsproductie! Een lokaal verdienmodel, waarbij winst geen doel maar een middel is dat bijdraagt aan klimaat/milieu/leefbaarheid en geld in eigen kring houdt. De uitdaging voor de gemeente Zuidhorn samen met lokale bewegingen en kennisinstellingen uit Groningen zou volgens D66 moeten zijn; het triggeren van de kernen en wijken om na te denken over de klimaatcrisis, milieucrisis en de financiële crisis. En vanuit die gedachte zelf de handen uit te mouwen te steken. Bottom-up!
En nu duurzaam vooruit! D66