Eind 1987 verhuisden manlief en ik naar Grijpskerk. En werden wij buren van David en Coba.
Helaas hebben wij David maar 7 jaar gekend, hij overleed op 8 oktober 1994 na een ernstige ziekte.
63 jaar. Zijn geboortedag was 22 november. "Bemind door ons, geliefd bij velen, geborgen bij God" staat bovenaan het rouwbericht dat ik altijd heb bewaard.
Wat ik sindsdien altijd deed: elk jaar op of rond 8 oktober en 22 november even bij buurvrouw Coba koffiedrinken. Want ik wist van onze moeders (al weduwe sinds hun 51ste en 57ste) hoe belangrijk geboorte- en sterfdagen van dierbaren zijn. Dat je er bij stilstaat, er gewoon even voor hen bent.
Buurvrouw Coba heeft onze moeders geregeld ontmoet. En wat mij opviel: zij drieën begrepen elkaar met een half woord. En ze wilden niet dat hun kinderen zich zorgen over hen zouden maken, hen niet belasten met hun verdriet en eenzaamheid. Dus zwegen ze daarover. Zij deelden dit makkelijker met vreemden dan met hun naasten.
Veel weduwes van hun generatie vertelden mij hetzelfde. Het inspireerde mij tot mijn gedicht “Weduwe” dat ik Coba liet lezen. En ik weet nog wat ze zei: “Dit zou ik ook precies zo gezegd kunnen hebben.” Maar ze vroeg me ook of ik dit niet wilde plaatsen in ons kerkblad, want dan zou iedereen denken dat zij dat was. En dat wilde ze niet. Op haar verzoek heb ik er op mijn website “Weduwnaar” van gemaakt.
Maar dit was mijn eerste versie:
Weduwe
We zitten in haar kamer, zij en ik
Mijn oude buur van nummer acht
- die vrijwel alles weglacht -
kijkt mij ineens aan met een blik
die ik even laat bezinken
Wat wil ze nou, denk ik
terwijl ik koffie zit te drinken
Dan klinkt haar stem, ik slik
en schrik van haar gebroken stem
“God is nabij,” zegt zij met klem
“Dat zéggen ze, en: alles went
Maar God komt nooit eens met me klinken.”
“Bedankt,” zegt zij, “dat jij hier bent
Gewoon komt koffiedrinken.”
Coba was sinds haar 61ste weduwe. Toen zij op haar 82ste een zwaar hartinfarct kreeg, had ze niet gedacht dat ze er nog 7 jaar bij zou krijgen. Boekdelen zou ik kunnen schrijven over haar. Vooral over het laatste jaar waarin ze steeds meer achteruit ging en zij niet langer haar eigen regisseur kon zijn.
Op 24 oktober zat ik nog een uurtje bij haar bed in het verzorgingshuis, samen met haar kleindochter Coby.
Ze was onrustig en ik vroeg of ik háár liedje van vroeger nog eens mocht zingen.
Coba knikte. Maar uit volle borst meezingen - zoals ze begin augustus nog deed - kon ze niet meer.
Ze prevelde het mee: “Ik stel mijn vertrouwen op de Heer mijn God”.
‘Ik vind het fijn dat ik zo lang uw buurvrouw mocht zijn,’ zei ik voor ik wegging. Nog niet wetend dat dit haar laatste dag zou zijn. Ze glimlachte en fluisterde: ‘Dag lieverd.”
En ik zei hetzelfde. “Dag Lieverd”.
Ik zal haar missen om wie ze was.
Piety Veenema , 2 november 2022 http://www.pietyveenema.nl
Op 2 november is het Allerzielen. Daarover schreef ik in 2018 de volgende column:
KAARSJES (pietyveenema.nl) onder COLUMNS, pagina 5.
Ook vindt u de column "Kaarsjes" in ARCHIEF 2018 (nov) op deze site