In het kader van 'Open Monumenten klassendag 2015' heeft de Hanckemacommissie van de Historische Kring een programma verzorgd voor de leerlingen van groep 8 van CBS Het Anker. De groep is ontvangen bij het Hanckemamonument waar ze aan de hand van beeldmateriaal kort informatie kregen over de borg. Daarna was er een dialoog van twee oud-borgbewoners die de leerlingen een 'rondleiding' door de voormalige borg gaven. Vervolgens is de groep naar de witte kerk gegaan waar ze in groepjes in en om de kerk hebben gespeurd naar banden tussen de borg en de kerk. Ten slotte hebben ze drinken gekregen en een informatieblad over de sporen van de borgen.
Klassendag in het kader van Open Monumentendag 2015
Er waren ooit drie borgen in ons dorp, de Jellemaborg, de Klinckemaborg en de meest bekende, de Hanckemaborg. Tussen het witte kerkje (de Dorpskerk) en de in Zuidhorn staande borgen bestond een nauwe band. De bewoners van de borg hadden bepaalde rechten in de kerk, zoals het collatierecht. Op grond van dit recht konden zij bepalen wie de dominee van de kerk werd. Ook mochten ze meebeslissen in het kerkbestuur.
Ook in het interieur van de kerk zie je veel zaken waaruit de band met de borgen blijkt. Bijvoorbeeld het wapen van de families. Het wapen van de familie Clant van de Hanckemaborg is te herkennen aan drie visjes en op het wapen van Bindervoet is een voet afgebeeld. De familie Siccama van de Klinckemaborg hadden een windhondenkop in hun wapen.
Speuren naar sporen van de borgen, wat is er nog in en om de kerk te zien van de band met de borgen?
- Preekstoel (17e eeuw): Op het middenpaneel staat het wapen van de familie Siccama van de Klinckemaborg, een geringde windhondenkop. Helemaal bovenaan het middenpaneel staat het wapen van Clant met aan de zijkanten twee adelaars. Op het rechterpaneel van de preekstoel is het onderste wapen van de familie Buning van de Jellemaborg.
- Herenbanken (17e eeuw): Herenbanken werden door de adelijke families zelf betaald en voorzien van mooi beeldhouwwerk. Tegenover de preekstoel staat de herenbank van de familie Clant. Het opzetstuk wordt vastgehouden door twee zeepaarden. Dit verwijst mogelijk naar de functie van Clant bij de Admiraliteit, een organisatie voor de oorlogsvloot en zeemacht. Er staan familiewapens op de opzetstukken.
- Rouwborden: rouwbord uit 1704 van Baudina Clant met familiewapen
rouwbord uit 1734 van Maurits Clant met familiewapen
Als teken van rouw hingen rouwborden na het overlijden van een bewoner eerst een tijdlang boven de entree van de borg. Na de rouwperiode kregen ze een plaats in de kerk. De personen genoemd op deze rouwborden liggen begraven in de grafkelder onder de kerk.
- Orgel (1792/93): Bij het orgel is een cartouche te vinden. Een cartouche is een schild met daarop een tekst. Op deze staat 'Uit de Liefde Giften der Heren M. Clant van Hanckema en W. Siccama etc.' Deze borgheren van de Hanckemaborg en de Klinckemaborg hebben het orgel destijds voor het grootste deel betaald. Een vorm van sponsoring uit de 18e eeuw.
- Bijbel: de bijbel bij het orgel is in 1795 geschonken door de familie Clant van de Hanckemaborg. Voor in de bijbel staat een handgeschreven zin en handtekening van Clant.
- Avondmaalsbeker (1693): deze beker is helaas niet in de kerk te zien, maar bevindt zich in een kluis. De avondmaalsbeker is van zilver en is geschonken door Derk Clant van de Hanckemaborg. De beker is gegraveerd met een tekst over deze schenking.
- Graven: op het kerkhof liggen een aantal graven van de families Clant en Bindervoet. Deze graven zijn een paar jaar geleden gerestaureerd door de Hanckemacommissie van de Historische Kring Zuidhorn.
- Windvaan: de windvaan is een griffioen (leeuw met vogelkop, een vleugel en klauwen). In de vleugel zijn vier vissen te herkennen, het wapenteken van de familie Clant.
Hanckemacommissie, Historische Kring Zuidhorn
Els van den Berg
Taeke Boersma
Engbert Gotink
Ettelies Mobach
__medium.jpg)
__medium.jpg)
__medium.jpg)
__medium.jpg)
