Op 4 april nam de gemeenteraad van Zuidhorn, onder de bezielende leiding van plaatsvervangend raadsvoorzitter Klaas-Wybo van der Hoek (bij afwezigheid van een burgemeester), een historisch besluit. De stichting Openbaar Onderwijs Zuidhorn (sOOZ) kreeg groen licht om de fusie met de stichting Westerwijs (openbaar onderwijs in de gemeenten Leek, Marum en Grootegast) per 1 januari 2012 definitief te maken. De drie andere gemeenten moeten hieraan nog wel hun goedkeuring verlenen. Naar wij hopen en verwachten zal dat in de komende weken gebeuren. Het was een moeilijk besluit. Alle fracties in de raad waren er wel van overtuigd dat het voor een gezonde bedrijfsvoering van ons openbaar onderwijs nodig is dat de sOOZ opgaat in een groter verband. Dat maakt het op korte termijn mogelijk om de hoge kosten voor bovenschools management en bestuursondersteuning te verlagen. Bovendien geeft het meer mogelijkheden om personele en financiële knelpunten (bv. als gevolg van lagere leerlingaantallen) op te vangen.
De fusie-operatie is voor de gemeente Zuidhorn echter extreem kostbaar. Om financieel gelijkwaardig de fusie in te gaan moet de gemeente voor de sOOZ de komende vijf jaar ongeveer € 1,7 miljoen bijpassen. Aangezien op deze bijdrage de grondwettelijk vastgelegde doorbetalingsverplichting aan het bijzonder onderwijs rust, worden de kosten voor de gemeente drie keer zo hoog, in totaal ongeveer € 4,9 miljoen. Naar de mening van GroenLinks moeten we nu door deze zure appel heen bijten en zou het tegenhouden van de fusie met Westerwijs betekenen dat we een historische kans missen op een goede fusie in een niet té grootschalig verband (het Westerkwartier blijft een herkenbare grootheid) en zou blokkeren van de fusie ook betekenen dat we het openbaar onderwijs nu verraden.
Vanuit het college zelf was er verzet tegen de fusie. CDA-wethouder Fred Stol nam een minderheidsstandpunt in. Hij wilde “vanwege de doorbetalingsverplichting aan het bijzonder onderwijs” eerst als sOOZ en gemeente Zuidhorn, o.l.v. een externe deskundige orde op zaken stellen, alvorens te fuseren. Aangezien we dit vanuit de gemeente Zuidhorn al meer dan 10 jaar voorstaan en de sOOZ veel heeft bereikt op het gebied van onderwijskwaliteit en personeel, maar nu toch zijn grenzen heeft bereikt, vindt GroenLinks dit niet verantwoord. Het past volgens ons bovendien een CDA-politicus niet om zich tegen de doorbetalingsverplichting te keren, aangezien we dit 100 jaar oude relict uit de politieke schoolstrijd te danken hebben aan de christelijke partijen die als voorgangers van het CDA gelden. Pogingen om de doorbetalingsverplichting (door nieuw D66-raadslid Harrie Rutgers als “onethisch” bestempeld) af te schaffen zijn ook in de afgelopen decennia steeds gestuit op consequent verzet van CDA-politici.
Gelukkig zag de CDA-raadsfractie dit in meerderheid ook in, want drie van de vier CDA-raadsleden stemden voor de fusie van het openbaar onderwijs. ChristenUnie en PvdA stelden bovendien nadrukkelijk dat zij het optreden van Fred Stol betreurden. Dat moet Fred Stol wel een eenzaam gevoel hebben gegeven. En het is geen beste beurt voor deze coalitie.
Uiteindelijk stemden slechts twee raadsleden (Freek Nieuwenhuis van het CDA en René Westerhoff-Dijkinga van de VVD) tegen het fusievoorstel van het openbaar onderwijs.
GroenLinks diende, samen met anderen drie moties in die allemaal een meerderheid in de raad behaalden. Een motie om de scholen in kleine dorpen ook in de toekomst te behouden en om de samenwerking van scholen van verschillende signatuur te bevorderen (ingediend met CU en PvdA), kreeg unanieme steun van de hele raad. Een met de VVD ingediende motie om voor de fusiedatum nog zoveel mogelijk te besparen op huisvestingslasten, waardoor de gemeentelijke bijdrage niet onnodig hoog wordt, kreeg steun van CDA en D66. Datzelfde gold voor een ook samen met de VVD ingediende motie om de schoolgebouwen op korte termijn energiezuiniger te maken.
6-04-2011 Henk Bakker